Ölüme bağlı tasarruflar “hukuki sonuçlarını ölümden sonra meydana getirmesi amacıyla yapılan” hukuki işlemlerdir. Bu işlemler çeşitli nedenlerle hukuka aykırı olabilmektedir. Bu hallerde hukuka aykırı ölüme bağlı tasarruf sonucunda hak kaybına uğrayanlar, bahse konu ölüme bağlı tasarrufun iptalini isteyebilme hakkına sahiptir.

            Türk Medeni Kanunu’nun 557. Maddesi’nde ölüme bağlı tasarrufların iptali için hangi sebeplerle dava açılabileceği belirlenmiştir.

• Tasarrufun miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir anda yapılması
• Tasarrufun yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılması
• Tasarrufun içeriğinin, yüklemelerinin ya da bağlandığı koşulların hukuka veya ahlaka aykırı olması
• Tasarrufun yasa ile öngörülen şekle uygun olmaması
• Muvazaa (tarafların gerçekte istememesine rağmen bir hukuki işlemi yapılmış görüntüsü vermeleri, sahte işlem) halinde ölüme bağlı tasarrufların iptali mümkündür.

Ölüme bağlı tasarrufun iptali davasında ispat yükü davacıdadır. Başka bir deyişle, iptal nedeninin gerçekleştiğini davacı ispat etmelidir. Davalının iptal nedeninin gerçekleşmediğini ispat etmesi halinde ise dava reddedilecektir.

İptal davasını, tasarrufun iptalinde menfaati bulunan mirasçı veya lehine mal vasiyet edilen mirasçı açabilir.

Ölüme bağlı tasarruflara ilişkin iptal davası miras bırakanın son yerleşim yeri olan asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.

Hak sahibi iptal davasını, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren bir yıl içinde açmalıdır.

Miras sözleşmelerinde mirasın açılmasından itibaren on yıl içinde iptal davasının açılması gerekir. Vasiyetler bakımından bu süre vasiyetin açılmasından itibaren on yıldır. Yasa ile belirlenen on yıllık süreler davalıların iyiniyetli olması durumunda geçerlidir. İptal davasının davalıları kötü niyetli ise, dava açma süresi yirmi yıl olarak hesaplanmalıdır.