Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerleri yasalara uygun ve meşru bir kanaat uyandırmak maksadıyla ekonomiye dahil edilmekte, böylelikle hukuka aykırı biçimde kazanç elde edilmektedir. Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin ekonomiye dahil edilmesi ile kazanç elde etmenin yanı sıra suç delilleri de gizlenebilmekte, bir çok suç örtbas edilmektedir.

Suçtan kaynaklanan mal varlığını değerlerini aklamak Türk Ceza Kanunu’nun 282. Maddesi’nde düzenlenmiştir:

“Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Birinci fıkradaki suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, bu suçun konusunu oluşturan mal varlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veya kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır.

Bu suçun, suç işlemek için oluşturulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Bu suç sebebiyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu mal varlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.”

Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerlerini Aklama Suçunun Özellikleri Nelerdir?

  • Suçun fail herkes olabilir. Ancak suç kamu görevlisi ya da belli bir meslek sahibi kişi tarafından mesleğin icrası sırasında işlenirse, hapis cezası yarı oranında artırılır.
  • Suçun bir tüzel kişi tarafından işlenmesi mümkün değilse de, tüzel kişi yararına işlenmesi mümkündür. Bu halde fail, tüzel kişi yararına suçu işleyen gerçek kişilerdir.
  • Suça konu olan mal varlığı değerlerinin hangi suç aracılığıyla elde edildiği ya da niteliği önem arz etmemektedir. Mal varlığı değerinin başka bir suçun işlenmesi suretiyle elde edilmiş olması yeterlidir. Alt sınır altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlara konu olan mal varlığı değerleri de bu kapsamda yer almaktadır.
  • Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama özel kastla işlenebilen bir suçtur. Fail suçtan kaynaklanan ekonomik değerlerin gayrimeşru kaynağını gizlemek ve meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, özel kast ile bu suçu işleyebilir.

Suçu Ağırlaştıran Nedenler Nelerdir?

TCK’nın 282. Maddesi’nde düzenlenen suçun kamu görevlisi ya da belli meslek sahibi kişi tarafından mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde hapis cezası yarı oranında artırılır. Kamu görevlileri, TCK’nın 6. Maddesi’nin (c) bendinde belirtilmiş olan “kamusal faaliyet”  kriterine göre belirlenir.

Belli bir meslek sahibi olma ve mesleğin icrası sırasında suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama halinde de ceza yarı oranında artırılmaktadır. Bu ağırlaştırıcı neden bakımından mesleğin niteliği herhangi önem arz etmemektedir. Belirli bir mesleğin sağladığı kolaylıktan yararlanılması yeterlidir.

Bir diğer ağırlaştırıcı neden, suçun suç işlemek için kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halidir. Bu halde failin, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek ya da örgüte üye olmak suçlarından ayrıca cezalandırılması imkan dâhilindedir.

Suçun Yaptırımı Nedir?

Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerini aklama suçunu işleyen fail, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Etkin Pişmanlık Hususu

TCK’nın 282. maddesi gereğince,  bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu mal varlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini sağlayan kişi hakkında cezaya hükmolunmayacaktır.

Kanun gereğince kovuşturma başlamadan (iddianame kabul edilmeden)  suç konusu mal varlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan ya da bulunduğu yeri yetkililere bildiren kişiye ceza verilmeyecektir.