(İtiraz Merciinin Şekli Değil Maddi ve Hukuki İnceleme Yapması Gerektiği)

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına karşı itiraz yoluna başvurulabilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına karşı istinaf ya da temyiz yoluna başvurulamaz. İtiraz, kararı veren mahkemeye yapılacak olup kararı veren mahkeme itirazı yerinde görmezse, itirazı bu kez itiraz merciine gönderecektir.

Yargıtay’ın 2013 yılında gerçekleştirdiği içtihat değişikliği öncesinde, itiraz mercii yalnızca şekli bir inceleme yaparak suçun sübut edip etmediğine ve cezanın belirlenmesine ilişkin bir inceleme yapmamaktaydı. Bir başka deyişle, itiraz mercii dosyada mevcut olan delilleri değerlendiremez, belki de beraat edebilecek olan bir sanık hakkında verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararını kaldıramazdı. İtiraz mercii yalnızca şekli bir inceleme yaparak hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının şekli şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini incelerdi. Yargıtay’ın 2013 yılında gerçekleştirdiği içtihat değişikli ile itiraz merci maddi ve hukuki inceleme yapmak yetkisine kavuşmuştur.

 

Yargıtay Ceza Genel Kurulu 22.01.2013 tarih 2012/534 E. 2013/15 K. Sayılı kararı ile, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına karşı yapılan itiraz incelemesinin yalnızca şekli yönden değil maddi ve hukuki yönden de yapılması gerektiğine karar vermiştir.

İtiraz mercii gerekli gördüğü hallerde sanık müdafini dinleyebilir, gerekli araştırma ve incelemeleri yapabilir. İtiraz mercii beraat kararı verebileceği gibi, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının kaldırılması yönünde de karar verebilir. Bu halde mercii itirazı kabul eder ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararını kaldırır. İtiraz merciinin hükmü açıklamak gibi bir yetkisi bulunmamaktadır. Hükmün açıklanması amacıyla dosyayı yargılamayı yapan mahkemeye göndermek zorundadır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına karşı itiraz edilmesi halinde aleyhe bozma yasağı uygulanmayacağından, itiraz mercii hükmü sanık aleyhine de bozabilir. Bu nedenle yapılacak itirazın mahiyeti ve niteliği çok büyük önem taşımaktadır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına karşı yapılan itirazda hükmün aykırılığının açıkça ortaya konması gerekmektedir.